Mga Tagubilin sa Paglabas para sa Angina

Pamamahala sa mga kadahilanan ng panganib

Tutulungan ka ng iyong tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan na gumawa ng mga pagbabago sa iyong pamumuhay kung kinakailangan. Makakatulong ito na maiwasan ang paglala ng coronary artery disease, na malamang ang sanhi ng iyong angina.

Ang coronary artery disease ay isang pagpapaliit ng mga daluyan ng dugo na nagbibigay ng oxygen at mga sustansya sa kalamnan ng puso. Ang mga daluyan ng dugo ay maaari ding mamulikat at mabawasan ang oxygen na umaabot sa kalamnan ng puso mula sa pagkipot sa loob ng arterya. Ang pamamahala ng iyong mga kadahilanan ng panganib ay maaaring maiwasan ang parehong mga sanhi ng pagpapakipot ng iyong mga ugat.

Diyeta

Ang iyong tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan ay magbibigay sa iyo ng impormasyon tungkol sa mga pagbabago sa diyeta na maaari mong kailangang gawin, batay sa iyong sitwasyon. Maaaring irekomenda ng iyong provider na tumingin ng rehistrong dietitian para sa tulong sa mga pagbabago sa diyeta. Subukan ang mga pagbabagong ito upang magsimula:  

• Kumain ng mas kaunting taba at kolesterol.

• Kumain ng mas kaunting asin (sodium), lalo na kung mayroon kang altapresyon.

• Kumain ng mas maraming sariwang gulay at prutas. 

• Kumain ng walang taba na protina, tulad ng isda, manok, at legumes (beans at peas), at kumain ng mas kaunting pulang karne at naprosesong karne.

• Gumamit ng mga low-fat dairy products. 

• Gumamit ng mga langis ng gulay at mani sa limitado ang mga halaga. 

• Limitahan ang mga matatamis at naprosesong pagkain, gaya ng chips, cookies, at baked goods.

• Limitahan ang mga soda at mataas na calorie na inumin.

• Limitahan ang mga mamantika at pritong pagkain, o iyong mga mataas sa saturated fat.

• Limitahan ang pag-inom ng alak.

Pisikal na aktibidad

Maaaring irekomenda ng iyong tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan na dagdagan mo ang iyong pisikal na aktibidad kung hindi ka naging aktibo hangga’t maaari. Maaaring kabilang dito ang katamtaman hanggang matinding intensity na pisikal na aktibidad para sa hindi bababa sa 30 hanggang 60 minuto bawat araw para sa 5 hanggang 7 araw kada linggo. Ilang mga halimbawa ng katamtaman hanggang sa matinding intensity na pisikal na aktibidad kasama ang: 

• Paglalakad sa mabilis na bilis, mga 3 hanggang 4 na milya kada oras.

• Jogging o pagtakbo.

• Paglangoy o aerobics sa tubig.

• Hiking.

• Pagsasayaw.

• Martial arts.

• Tennis.

• Pagsakay sa bisikleta.

Huwag simulan o taasan ang antas ng iyong aktibidad nang hindi muna nakikita ang iyong provider. Sundin ang mga direksyon ng iyong provider para sa iyong dami at intensity ng ehersisyo.

Pamamahala ng timbang

Kung ikaw ay sobra sa timbang, ang iyong tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan ay makikipagtulungan sa iyo upang magbawas ng timbang at babaan ang iyong BMI (body mass index) sa normal o malapit sa normal na antas. Ang paggawa ng pagbabago sa diyeta at pagtaas ng pisikal na aktibidad ay maaaring makatulong. Ang isang malusog at makatwirang layunin para sa pagbaba ng timbang ay ang pagbaba ng 10% ng iyong kasalukuyang timbang bawat taon.

Paninigarilyo

Kung naninigarilyo ka o gumagamit ng iba pang produktong tabako kabilang ang pagnguya ng tabako o elektronikong mga sigarilyo (vaping), humingi ng tulong upang huminto. Magpatala sa isang programang huminto sa paninigarilyo upang mapabuti ang iyong mga pagkakataon ng tagumpay. Maaari ka ring sumali sa isang grupo ng suporta. Makipag-usap sa iyong tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan tungkol sa mga produkto o gamot na kapalit ng nikotina upang matulungan kang huminto.

Stress

Alamin ang mga paraan upang matulungan kang harapin ang stress sa iyong tahanan at buhay sa trabaho. Ang iyong kakayahang magbigay ng kahalagahan sa iyong kalusugan ay nakasalalay sa iyong kalusugang pangkaisipan at pagtutok. Ang pakiramdam na sinusuportahan sa natitirang bahagi ng iyong buhay ay susi sa pagkamit ng tagumpay kasama ang iyong kalusugan.

Pamamahala sa mga gamot

• Panatilihin ang isang talaan ng iyong mga yugto ng pananakit ng dibdib. Dalhin ang mga ito kapag pupuntahan mo ang iyong tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan.

• Inumin ang iyong mga gamot nang eksakto tulad ng itinuro. Huwag laktawan ang mga dosis. Kung napalampas mo ang isang dosis, tawagan kaagad ang iyong provider.

• Kung mayroon kang hindi gustong mga side effects mula sa iyong gamot, sabihin kaagad sa iyong provider.

Pag-inom ng nitroglycerin

• Panatilihin ang iyong nitroglycerin sa lahat ng oras.

• Kung ikaw ay nasa nitroglycerin, huwag uminom ng mga gamot na ginagamit upang gamutin ang erectile dysfunction, tulad ng sildenafil o tadalafil, sa lahat. Ang mga ito ay maaaring tumugon sa nitroglycerin at maging sanhi ng iyong presyon ng dugo upang bumaba nang mapanganib na mababa.

• Kung gumagamit ka ng nitroglycerin upang maiwasan ang pag-atake ng angina, sundin ang mga direksyon ng iyong tagapagbigay ng pangangalagang pangkalusugan para sa iyong uri ng nitroglycerin (pill, spray, o patch sa balat).

• Kung gumagamit ka ng nitroglycerin upang ihinto ang isang pag-atake ng angina, sundin ang mga hakbang na ito:

  • Umupo, dahil maaari kang mahilo.

  • Maglagay ng 1 tableta sa ilalim ng iyong dila, o sa pagitan ng iyong labi at gilagid, o sa pagitan ng iyong pisngi at gilagid. Hayaan na ganap na matunaw ang tableta. Huwag nguyain o lunukin ang tableta.

  • Kung gumagamit ka ng spray, mag-spray ng isang beses sa o sa ilalim ng iyong dila. Huwag huminga papasok. Isara mo ang iyong bibig. Maghintay ng ilang segundo bago mo lunukin at huwag banlawan ang iyong bibig ng 5 hanggang 10 minuto.

  • Pagkatapos uminom ng 1 tableta o mag-spray ng minsan, ipagpatuloy ang pag-upo ng 5 minuto upang matiyak na maayos ang pakiramdam mo sapat na para tumayo.

  • Kung ang angina ay nawala ng tuluyan, magpahinga sandali at sundin ang iyong mga direksyon ng provider tungkol sa pagbabalik sa iyong normal na gawain.

  • Kung ang sakit sa dibdib o nagpapatuloy ang presyon, tumawag sa 911 kaagad. Huwag mag-antala. Baka nagkakaroon ka ng atake sa puso (acute myocardial infarction, o AMI). Huwag ipagmaneho ang sarili sa ospital kung sa tingin mo ay inaatake ka sa puso dahil nagdudulot ito ng panganib sa iyong sarili at sa iba pang mga driver sa kalsada. Kumuha ng ambulansya.

  • Maaaring sabihin sa iyo ng iyong provider na tumawag sa 911 pagkatapos uminom ng 2 o 3 tableta o mag-spray ng nitroglycerin (mag pagitan ng 5 minuto) at ang pananakit ng dibdib o bigat ay meron pa din 5 minuto pagkatapos ng huling dosis. Huwag uminom ng higit sa 3 tableta, o mag-spray ng higit sa 3 beses, sa loob ng 15 minuto. 

Tumawag sa 911

Ito ang pinakamabilis at pinakaligtas na paraan para makapunta sa pinakamalapit na emergency department. Ang mga paramedic ay maaari ring magsimula ng paggamot sa daan patungo sa ospital, na nakakatipid ng mahalagang oras para sa puso mo.

• Kung ang angina ay lumala, ito ay magpapatuloy, o kung ito ay hihinto at bumalik, tumawag sa 911 kaagad. Huwag mag-antala. Baka inaatake ka sa puso.

Huwag maghintay hanggang sa maging malubha ang iyong mga sintomas upang tumawag sa 911. Iba pang dahilan para tumawag sa 911 bukod sa pananakit ng dibdib ay kinabibilangan ng:

• Problema sa paghinga.

• Pakiramdam na pagkagaan ng ulo, pagkahimatay, o pagkahilo.

• Mabilis na tibok ng puso.

• Mas mabagal kaysa sa karaniwang tibok ng puso kumpara sa iyong normal na tibok ng puso.

• Angina na may panghihina, pagkahilo, pagkahimatay, matinding pagpapawis, pagduduwal, o pagsusuka.

• Sobrang antok, o pagkalito.

• Panghihina ng braso o binti o sa 1 gilid ng mukha.

• Problema sa pagsasalita o paningin.